Dwór w Łękach Górnych
Zapewne od początków istnienia, do drugiej połowy XVI wieku, Łęki należały do członków szeroko rozrodzonego rodu Toporczyków. Pierwszymi znanymi nam przedstawicielami tej rodziny byli Pleskij, piszący się „z Łęk” (1419), Wojtek z Łęk (1424-1445) i Mikołaj z Łęk (1425). W 1540 r. właścicielem wsi został Jan Tarło herbu Topór, dziedziczny starosta i wójt pilzneński, a także aktywny kalwinista. Jan Tarło, umierając bezpotomnie w 1555 r. przekazał ją swojemu bratankowi Mikołajowi Tarle, przebywającemu na stałe w Laszkach Murowanych należących do żony Jadwigi ze Stadnickich. Gdy zmarł w 1571 r., Łęki objęła w posiadanie wdowa po nim, gorliwa katoliczka. To ona ufundowała przy ich kościele parafialnym szpital, czyli przytułek dla chorych i ubogich parafian, z kolei w roku 1586 w pobliżu łęckiego dworu wystawiła drewnianą kaplicę mszalną pod wezwaniem św. Jana Apostoła i Ewangelisty. Być może była także fundatorką znajdującego się we wschodniej części wsi, istniejącego do dziś, murowanego dworu, który według nieudokumentowanej miejscowej tradycji i niektórych autorów przewodników, miał służyć, jako zbór ariański. Po jej śmierci kolejnym właścicielem Łęk był do 1654 r. Wojciech Romer herbu Jelita, znany z licznych zapisów uczynionych na rzecz miejscowego kościoła parafialnego. Być może, że to on właśnie, a nie Jadwiga Tarłowa, przyczynił się do powstania istniejącego do dziś dworu w Łękach Górnych. W posiadaniu jego potomków, niepodzielona jeszcze wieś Łęki, pozostawała do początków dwudziestych lat XVIII wieku. Po nich ziemie przejęli Lubienieccy herbu Rola. Pierwszym z nich dziedzicem Łęk był Jan Paweł Lubieniecki. Następnie dziedzictwo objął jeden z czterech jego synów - Dominik, starosta pilźnieński, później w roku 1744 jego młodszy brat Augustyn, kapitan wojsk koronnych i kasztelan Czechowski, określany w dokumentach z epoki, jako dziedzic Lipin, Łęk i Parkosza, którego żoną była Teresa Zborowska. Gdy Augustyn zmarł w 1759 r., Łęki przypadły w spadku ich córce Katarzynie, która wniosła je, jako wiano swemu mężowi Michałowi Łętow- skiemu. Dalej kolejnymi właścicielami górnych Łęk byli Honorata z Łętowskich i jej mąż Karol Bobrowski herbu Jastrzębiec, potem ich córka Felicja. Od 80. lat XIX w. dwór i obszar dworski był własnością Waleriana Brzozowskiego i jego syna Kazimierza, za sprawą których powstała trzecia kondygnacja mieszkalna dworu, sionka poprzedzająca główne wejście i dobudowany do jego północnej ściany parterowy pawilon. Ostatnimi właścicielami do 1945 r. byli Jan i Helena Artwińscy. Po rozparcelowaniu ich majątku dwór wraz z parkiem przeszedł na rzecz skarbu państwa a następnie trafił w użytkowanie wiejskiemu ośrodkowi zdrowia. W 2005 r. drogą kupna, właścicielami zostali Dariusz i Joanna Kolbuszowie. Nowi posiadacze przeprowadzili kapitalny remont budynku wraz z konserwacją wystroju architektonicznego, dzięki czemu odzyskał on swoje dawne piękno. W roku 2013 Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał im nagrodę za najlepiej odrestaurowany obiekt zabytkowy.
Zbudowany pod koniec XVI lub w początkach XVII w. dwór w Łękach Górnych jest położony we wschodniej części miejscowości. Wznosi się na niezbyt rozległym plateau górującym nad prawym brzegiem rzeki Dulczy. To dość okazała budowla na rzucie prostokąta, mająca ceglaną strukturę tynkowanych ścian, półtoratrak- towy rozkład wnętrz, sklepioną piwnicę, trzy kondygnacje naziemne, dwuspadowy dach o stromych połaciach i dwóch wysokich szczytach. Wychodzące na południową stronę główne wejście poprzedza późniejszy murowany przedsionek ze znajdującym się nad nim niewielkim tarasem. Pierwotnie pełnił on rolę inkastelowanej siedziby zamożnej rodziny ziemiańskiej. O obronnym charakterze zaświadczała, istniejąca do dziś w parterowej części „duszy” prowadzących na piętro schodów, strzelnica kluczowa skierowana na główne wejście do dworu oraz obiegające niegdyś wszystkie ściany nad oknami pierwszego piętra rzędy wychodzących z przestrzeni podstrychowej wąskich szczelinowych otworów strzelniczych, które w 90. latach XIX w. zastąpiono obecnymi oknami, utworzonej wówczas trzeciej kondygnacji pomieszczeń mieszkalnych. Użytkową część wnętrza dworu dopełniał znajdujący się na głównej osi pomiędzy poziomem jego parteru i piętra niewielki wykusz mieszczący ubikację (locus secretus). Do wykuszu wchodzono ze środkowego podestu klatki schodowej.
Forma oraz wystrój architektoniczny i plastyczny elewacji, a także wnętrz dworu czyni z niego cenny zabytek architektury manierystycznej, charakterystyczny dla budowli świeckich i sakralnych, powstałych w ostatniej ćwierci XVI i w pierwszej tercji XVII wieku. Na wystrój zewnętrznej strony składają się przechodzące przez całą wysokość elewacji międzyokienne i narożne szerokie pilastry o kompozytowych głowicach, profilowane obramienia otworów okiennych z wydatnymi nadokiennikami i rzędy konsol podokapowych. Najbardziej okazałymi częściami składowymi są zwrócone ku zachodowi i wschodowi dwukondygnacyjne szczyty z przedzielonymi pilastrami wnękami o muszlowatych sklepieniach, dopełnione bocznymi spływami i sterczynami, które wieńczą przyczółki z rzeźbionymi półpo- staciami Boga Ojca (w zachodnim) i Chrystusa Króla (w wschodnim). Natomiast południową przybudówkę przedsionka zdobią tylko poziome pasy i cztery murowane filarki z dwoma kamiennymi wazonami, połączone odcinkami balustrady ze stalowych prętów.
Niewielkie sionki i niektóre pomieszczenia nakrywają krzyżowe sklepienia, ozdobione na szwach wymodelowanymi w stiuku listwami, z motywami perełek i wolich oczek o zwornikach w formie rozet wspartych na naściennych konsolkach w kształcie profilowanych listew z główkami aniołków. Sala południowo-wschodnia na parterze ma sklepienie zwierciadlane o podobnej dekoracji z maszkaronem i dwiema rozetami oraz wspornikami w postaci główek lwów. Natomiast salę jadalną, zajmującą północno-zachodnią część parteru, zdobi ornamentalno-figuralny podstropowy, szeroki na 60 cm, fryz ozdobiony owalnymi półkartuszami z różnymi postaciami i główkami putt.
Oprawę dworu stanowi park o zatartej obecnie kompozycji, który według mapy katastralnej Łęk Górnych z 1849 r., w połowie XIX w. przecinały dwie krzyżujące się aleje. W tym też czasie w dolinie Dulczy pod dworem były, odtwarzane obecnie, trzy stawy rozdzielone szerokimi groblami, wzdłuż których biegła droga prowadząca do dworu i znajdującego się po jego zachodniej stronie folwarku.